این راهنما به شما برای رفتار درست با دوست ترنستان کمک میکند.
اگر یکی از دوستان یا آشنایان شما به شما بگوید که تراجنسیتی است، باید بهگونهای رفتار کنید که آن فرد احساس کند او را بهعنوان یک ترنس پذیرفتهاید چراکه او تصمیم گرفته است دربارهی هویتش به شما بگوید.
«امیلی شفرد» تجربهی خودش را بهعنوان یک دانشجوی تراجنسیتی با «هافینگتون پست» در میان گذاشته است. با کمک او دربارهی آنچه که باید انجام دهید و آنچه که نباید بگویید نکتههایی را یادآور میشویم.
هرکس خودش دربارهی هویتش تصمیم میگیرد
اگر فردی به شما بگوید که او را زن یا مرد صدا کنید یا از ضمیر خنثا برای او استفاده کنید (مانند برخی از افرادی که جنسیت خود را کوییر میدانند)، باید او را همانگونه که از شما خواسته است خطاب کنید. برخی از افراد هم ترجیح میدهند آنها را با ضمیر «آن» صدا کنید، اما بسیار مهم است بدانید که تنها زمانی میتوانید آنها را اینگونه صدا کنید که از شما خواسته باشند. هر فردی خودش دربارهی اینکه هویتش چیست تصمیمگیری میکند و نه شما. برای اینکه این حق طبیعی هر فرد است تا برای هویتش تصمیمگیری کند و هیچکس به اندازهی خود آن فرد او را نمیشناسد. بدون اینکه از آنها چیزی بپرسید به خواستهشان احترام بگذارید.
اگر نمیدانید فردی را چگونه صدا کنید، از او بپرسید
اگر واقعن نمیدانید چگونه آنها را صدا کنید، بهترین گزینه این است که بپرسید. به بیراههکشاندن یک موضوع میتواند برای یک فرد تراجنسیتی آزاردهنده باشد. اینگونه به آن نگاه کنید که انگار میخواهید اسم شخصی را بپرسید. تا زمانیکه اسم کسی را نپرسیدهاید، ندانستن آن هیچ اشکالی ندارد. اگر تاکنون فرصت پرسیدنش را پیدا نکردهاید میتوانید برای صحبت با آن فرد از ضمیر «تو» استفاده کنید. در این مورد هرگز از ضمیر «آن» استفاده نکنید. چراکه برخی از افراد آن را تحقیرآمیز میدانند.
با احتیاط دربارهی گذشته صحبت کنید
زمانیکه میخواهید دربارهی گذشته صحبت کنید، هرگز از جملههایی مانند «زمانیکه جنسیت دیگری داشتی» یا «زمانیکه مرد/زن بهدنیا آمده بودی» استفاده نکنید. بیشتر تراجنسیتیها جنسیت خود را همیشه آنچیزی میدانستهاند که بهتازگی به شما گفتهاند. بااینوجود، هر ترنسی به روش خودش با این موضوع کنار میآید. میتوانید بهگونهای دربارهی گذشته صحبت کنید که جنسیت در آن نقشی نداشته باشد. برای مثال، میتوانید بگویید «سال گذشته» یا «زمانیکه کودک بودی».
از سوالپرسیدن نترسید
انسانها متفاوتاند؛ بعضیها دوست ندارند دربارهی جنسیتشان صحبت کنند درحالیکه برخی ممکن است از صحبت دربارهی این موضوع لذت ببرند. عجیبوغریبرفتارکردن دربارهی این موضوع، بدترین کاری است که میتوانید انجام دهید. تنها کافی است از او بپرسید که آیا دوست دارد دربارهاش صحبت کند یا نه! حواستان باشد سوالی را نپرسید که پرسیدنش از یک فرد غیرتراجنسیتی عجیب است. باید رفتارمان با تراجنسیتیها و غیرتراجنسیتیها یکسان باشد. برای نمونه، مکالمه را با صحبت دربارهی بدنشان شروع نکنید چراکه صحبت دربارهی این موضوع با دوستان غیرتراجنسیتیتان هم عادی نیست.
کلیشهها را فراموش کنید
هرگز فرد ترنسی را برای رفتاری که با کلیشههای جنسیتی مرتبط با هویت جنسیشان همخوانی ندارد، سرزنش نکنید. برای نمونه، اگر دوست شما ترنس زن است هیچ اشکالی ندارد اگر او گاهی در شلوار زنانه احساس راحتی نمیکند. هویت جنسی تنها نحوهی رفتار و پوشش انسانها نیست. تراجنسیتیها احساس میکنند برای اینکه خود را به دوستانشان ثابت کنند باید کلیشههای خاصی را دنبال کنند و این یک موضوع بسیار رایج است.
به حریم خصوصی آنها احترام بگذارید
نیازی به یادآوری نیست که هرگز نباید هویت جنسی دوست ترنس خود را به دیگران بگویید مگر اینکه بهروشنی به شما گفته باشند که با این موضوع هیچ مشکلی ندارند. هر شخصی خودش تصمیم میگیرد که چه زمانی دربارهی هویت جنسیاش به دیگران بگوید و امکان دارد که هویت جنسیشان را تنها با برخی از افراد درمیان گذاشته باشند. پس اینطور فرض نکنید که چون دربارهی این موضوع با شما صحبت کردهاند شما هم میتوانید به دیگران بگویید.
عجیب نیست اگر دچار اشتباه شوید
هرچند بسیار مهم است که برای احترامگذاشتن به هویت یک فرد تمام تلاش خود را بکنید ولی درهرحال شما انسان هستید و انسانها اشتباه میکنند. اگر مدتزمان زیادی است که دوست خود را میشناسید بنابراین، عادتهای زیادی هستند که باید تغییرشان دهید مانند تغییر نام دوستتان یا گونهای که او را صدا میزنید. معمولن اگر ترنسها تلاش شما برای تغییر را ببینند، اشتباههای شما را نادیده میگیرند. هیچ اشکالی ندارد اگر گاهی به شما بگویند رفتارتان درست نیست. در این زمان به نوع صحبتکردن آنها توجه کنید. اگر احساس میکنید رفتار شما آزارشان داده است، بهآرامی بگویید که متاسفاید و سعی کنید به آنها اطمینان دهید که این اتفاق تکرار نخواهد شد، اما اگر زمانیکه از شما گلایه میکنند، ناراحت بهنظر نمیرسند سعی نکنید مشکل را بزرگتر کنید.
پوشیدن لباسهای جنس مخالف (cross-dressing)
برخی از افراد لباسهایی را میپوشند که بهشکل کلیشهای به جنس مخالف آنها تعلق دارند (cross-dressers) و این نوع از لباسپوشیدن هیچگونه ارتباطی با جنسیت افراد ندارد. برای نمونه، «ادی ایتزارد» (Eddie Izzard) مردی دگرجنسگرا و غیرتراجنسیتی است که به آرایشکردن و نحوهی لباسپوشیدنش علاقهی زیادی دارد. هرگز نگویید که این افراد لباس زنانه یا مردانه میپوشند. اگر مردی لباسی را میپوشد که به آن علاقه دارد، پس لباس او مردانه است به این دلیل که آن لباس به او تعلق دارد. و بدانید که جنسیت افراد هیچ ربطی به گرایش جنسی آنها ندارد.
از اصطلاحها بهدرستی استفاده کنید
سعی کنید از اصطلاح «زنجامه» (transvestive) استفاده نکنید. چراکه هیچکس معنای آن را نمیداند. در حقیقت، این اصطلاح برای کسانی استفاده میشد که به پوشیدن لباسهای جنس مخالف علاقهمند بودند اما تا مدتها از آن بهاشتباه برای تراجنسیتیها استفاده میشد.
«جنس» (sex) به بدن شما اشاره دارد درحالیکه «جنسیت» (gender) با هویت یک فرد در ارتباط است. هرچند این دو اصطلاح معنای کاملن متفاوتی دارند اما بسیار رایج است که جنس و جنسیت افراد با یکدیگر همخوانی داشته باشند (زمانیکه دربارهی افراد غیرتراجنسیتی صحبت میکنیم).
«جنسیت کوییر» (genderqueer) اصطلاحی با معنای وسیع است و افرادی را در خود جای میدهد که جنسیت خود را در قالب دوگانهی مرد یا زن تعریف نمیکنند. ممکن است دلیلش این باشد که این افراد احساس میکنند هیچ جنسیتی ندارند، میان جنسیت زن، مرد و بیجنسیتبودن در رفتوآمد هستند یا خود را به یک جنسیت سوم متعلق میدانند. به آنها افرادی با «جنسیت سیال» (genderfluid) هم گفته میشود.
«تراجنسیتی» (transgender) فردی است که هویت جنسیاش با چیزی که در زمان تولد به او نسبت داده شده است همخوانی ندارد اما «ترنسسکشوال» (transsexual) فردی است که عمل تغییر جنس را انجام داده است.
نگران ندانستن جنسیت کسی نباشید!
اگر فردی را در فضای عمومی میبینید و نمیتوانید جنسیت او را تشخیص دهید، جای نگرانی نیست. هرگز با صدای بلند دربارهی جنسیت افراد صحبت نکنید. هرگز سعی نکنید زیرچشمی داخل لباس یا زیر دامن آنها را نگاه کنید تا ببینید اعضای بدنشان چیست. درست حدس زدید! برخی از تراجنسیتیها باید با این مشکلات احمقانه دستوپنجه نرم کنند.